ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi
ISO Nedir diye kendimize sorduğumuzda ISO; International Organization for Standardization yani Uluslararası Standartlar Teşkilâtının ortak kararlar alarak yayımladığı bir kalite yönetim sistemi standardıdır diye açıklayabiliriz. Bu standart tüm dünyada kabul görmüş üretim ve hizmet sektöründe uygulanabilen bir yapıda oluşturulmuştur.
ISO, Uluslararası Standartlar Teşkilâtı, bütün teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi çalışmalarını yürütmek gayesiyle resmi olarak 23 Şubat 1947 tarihinde Cenevre’de kurulan uluslararası teşkilâttır.
Ülkemiz de dahil olmak üzere Uluslararası Standartlar Teşkilâtına üye ülkelerin sayısı 162’dir. Teşkilât üyesi olan millî birimler kendi ülkelerinde standartlar konusunda en yetkili kuruluşlardır. Bu kuruluş ülkemizde Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’dir. Uluslararası Standartlar Teşkilâtı tarafından yayınlanan standartlar, TSE’de kurulan Komiteler ile takip edilmekte olup yayınlanan bu standartların TSE tarafından çevirileri yapıldıktan sonra yayına alınırlar ve Türk standardı olarak kabul edilmektedir.
Teknolojik ihtiyaçlardan dolayı ISO standartları, her beş yılda bir gözden geçirilir ve gerekli görüldüğünde değişiklikler yapılır.
ISO Açılımı ve TS EN ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Açılımı ve Anlamı Nedir?
ISO: Standardı Uluslararası Standartlar Teşkilâtı tarafından yayınlamış olan tüm dünyada kabul edilen örgütün adıdır. (Uluslararası Standartlar Teşkilâtının kısaltılmasıdır.)
9001 Uluslararası Standartlar Teşkilâtı (ISO) tarafından Kalite Yönetim Standardına verilen isimdir.
2015: Sistemin Yayınlandığı veya Revize edildiği Tarihi göstermektedir. (5 yıl süreyle ISO tarafından toplanılarak gerekli revizyon işlemleri onaylanır. Her 5 yılda bir bu tarih gerek görülmesi durumunda değiştirilerek iyileştirmeler yapılır)
TS: Türkçe Standart kısaltması
EN: Avrupa Normu kısaltması
ISO ile başlayan yanında bir takım sayılar bulunan ifadeler ilgili yönetim sistemine ait ISO’ nun geliştirdiği standart numaralarını göstermektedirler. Örnek: ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi , ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi, ISO 45001 vb.
TURKAK Ne Demektir Açılımı Nedir?
“Türk Akreditasyon Kurumu” nun baş harfleri alınarak oluşturulmuş kelimedir. Merkezi Ankara’da olmak üzere Başbakanlıkla ilgili, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idari ve mali özerkliğe sahiptir.
6337 sayılı Kanun ile yayınlanan Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun(1) da TÜRKAK’ ın görevleri kısaca şöyle maddeleyebiliriz;
Belgelendirme ve daha birçok hizmeti yürütecek yurt içi ve yurt dışındaki kuruluşları akredite etmek,
Bu kuruluşların belirlenen ulusal ve uluslararası standartlara göre faaliyetlerde bulunmalarını ve bu suretle ürün/hizmet belgelerinin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü temin etmek,
Her ülkenin, Akreditasyon kuruluşunun bağlı olduğu kıtalar düzeyinde kıta akreditasyon birlikleri vardır ve bu kıtalara ait akreditasyon birlikleri de Dünya Akreditasyon Formu dediğimiz (IAF ) organizasyona bağlıdır.
Akreditasyon kurumları MLA olarak adlandırılan çok taraflı tanınma anlaşmasına imza atmışlardır ve bu anlaşmanın bir tarafı da milli akreditasyon kuruluşumuz olan TÜRKAK’ dır.
MLA anlaşmasına imza atan akreditasyon kurumları birbirlerini ve yetki verdikleri belgelendirme kurumlarını karşılıklı olarak tanıma anlaşması yapmışlardır.
TÜRKAK ülkemizde kamu kurumu olmakla birlikte çoğu özel sektörde faaliyet gösteren KYS Belgelendirme gibi belgelendirme kuruluşlarını akredite ederek güvenilir ve prestijli belgelendirme yapılması sağlar. Uygunsuz belge verilmesine karşı önlemler geliştirir. Yılda en az bir kez yetki verdiği kuruluşları denetleyerek kontrolünü ve güvenilirliklerini kontrol etmektedir.
TÜRKAK’ dan akredite kuruluş listesi web sitesinden kolayca sorgulanarak yetki ve geçerlilik durumları kontrol edilebilir.
ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi: 2015 Kalite Yönetim Sistemi Nedir ve Faydaları Nelerdir?
ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi temelinde tüm standartların atası olarak görebiliriz dersek yanlış sayılmaz. Kalite yönetim sistemi kurum ve kuruluşların bir standarda bağlı olarak sundukları üretim veya hizmetin sunumunda kaliteyi prensip etmelerini sağlamaktadır. Buradaki “kalite” sözcüğü kuruluşun “müşteri siparişinden başlayıp o ürünün müşteriye sunumuna kadar” olan tüm döngüyü içermektedir. Kuruluşlar için bu döngü kısaca anlatmak gerekirse;
• Kuruluşunuzun kıstaslarını belirlemenize fayda sağlar, bu kıstaslar kısaca şunlardır;
* Kuruluş bağlamının anlaşılması
* İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması
* Kalite yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi
• Üst yönetimin kalite yönetim sistemi için liderlik ve taahhüt göstermesini sağlar,
• Planlı çalışmayı ilke edinilmesini sağlar,
• Alt yapısal sorunların önüne geçer,
• Üretim veya hizmetin sistematik yürümesini sağlar,
• Yapılan her üretimin ve hizmetin değerlendirmesinin yapılmasını ile bu anlamda performansın izlenmesini ölçülmesini sağlar,
• Yapılan performans analizleri ile üretim veya hizmette yapılan hataların tekrarını engellenmesi ile hatalı üretim veya hizmetin önüne geçer,
Kalite Yönetim sistemi tüm bunların yanında, gereken prosesler (süreçler) dahil olmak üzere sistemi etkin olarak uygulanmasını sağlar ve müşteri memnuniyetini artırmayı hedefler. ISO 9001:2015 Kalite Yönetim sisteminin temel amaçlarından biri budur.
Ayrıca ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi standardının kuruluşlara daha birçok faydaları bulunmaktadır, bu faydaları aşağıda şöyle sıralayabilir:
Üreticiye Sağladığı Faydalar
- Üretimin belirli planlara göre yapılmasını sağlar,
- Uygun kaliteyle birlikte seri üretime imkân sağlar,
- Üretim sürecindeki fire, kayıp ve atıkları en aza indirir,
- Verimliliği ve kazancı arttırır,
- İşletmelerde depolama ve taşımayı kolaylaştırarak stokların azalmasını sağlar,
- Maliyetleri düşürür,
- Üretim sırasında can ve mal güvenliğini sağlar.
- Tüketiciye Sağladığı Faydalar
- Tüketicilerin can ve mal güvenliğini sağlar,
- Ürün ve hizmetleri karşılaştırma ve seçme kolaylığı sağlar,
- Tüketicilerin fiyat ve kalite yönünden aldanmalarını önle,
- Piyasada rekabeti ve dolayısıyla ucuzluğu sağlar,
- İş ve çalışma hayatındaki sorunların çözümüne katkıda bulunur,
- Tüketicilerin bilinçlenmesini sağlar.
- Ülke Ekonomisine Sağladığı Faydalar
- Kaliteyi arttırarak, kalitesi düşük üretim sonucu meydana gelecek emek, zaman ve kaynak israfını ortadan kaldırır,
- Kalitenin gelişmesine katkı sağlar,
- Ekonomide üretim ve talebin artmasını sağlar, ekonomiyi canlandırır,
- İş hayatında yaşanan yanlış anlamaları ve anlaşmazlıkları ortadan kaldırır,
- İhracatta ve ithalatta kolaylık sağlar,
- Yan sanayinin kurulmasına ve gelişmesine katkıda bulunur,
- Rekabeti geliştirir,
- Hatalı ve bozuk malların piyasadan çekilmesini sağlar.
Tüm bu faydaların yanında ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi belgesini almak isteyen kuruluşlar için süreç, ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Kalite Yönetim Sistemi Standardının kuruluşta hazırlanıp, uygulanmaya başlamasından sonra KYS Belgelendirme tarafından atması yapılmış “Baş Denetçileri” tarafından gerçekleştirilen denetimler ve uygulanan standardın gerekliliklerini karşılaması durumunda verilmekte olan ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi sertifikasıdır.